Yüksek Performanslı Deniz Platformları Doktora Programı

Pîrî  Reis Üniversitesi ülkemizin ilk “Denizcilik İhtisas Üniversitesi”dir. Denizcilik sektörüne dünya standartlarında birikime sahip öğrenciler yetiştirme maksadıyla kurulmuş olan Piri Reis Üniversitesi, denizcilik sektörüne gemi adamı ve gemi inşa mühendisleri yetiştirmektedir.

Ülkemiz yat sektörü, özellikle son 10-15 yıldır atılım göstermektedir. Yapılan değerlendirmelerde Türkiye, yat inşasında ilk 5’te Kabul edilmektedir. Yat inşasının bahsedilen mertebede artmasına rağmen, bahsi geçen yatların tasarım ve üretiminde klasik gemi inşa eğitimi almış mühendisler çalışmaktadır. Konvansiyonel gemi tasarım ve üretimi odaklı lisans seviyesi eğitim almış mühendislerin yüksek performans isterine sahip bir projede tasarım ve üretim alanlarında çalışması, bu kişilerin yetersiz kalmasına sebebiyet vermektedir.

Askeri alım şartnamelerinde müşteri isterlerinin teknik olarak zorlayıcı olması, tüm performans parametrelerinin ölçülebilir şekilde proje aşamasında tanımlı olması, bu parametrelerin sağlanacağının proje aşamasında netleştirilmesi gereği bu tip projelerde konvansiyonel mühendislik yöntemlerine dayalı tasarım ve üretim yapılmasını zorlaştırmaktadır. Tüm tasarım detaylarının ileri mühendislik metotları ile analiz edilmesi, geçmişte sektörün aşina olmadığı şekilde detaylı test ve analizlere dayalı tasarım yapılması gerekliliği bu tip projelerin tasarım, üretim, test ve teslim süreçlerinde konvansiyonel olmayan metodolojileri uygulayabilen, direk hesap yöntemlerini kullanabilen, geçmişte karşılaşmamış olduğu bir problemin kaynağına ulaşabilmek ve  çözebilmek için test düzeneğini tasarlayabilip ölçüm yapabilen, proje ve bütçe planlaması konusunda donanımlı mühendislere ihtiyaç doğurmaktadır.

Günümüzde, enerji verimliliği ve gemi kaynaklı emisyonların azaltılması Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve Avrupa Birliği tarafından gündeme alınmış konulardır. IMO bünyesinde yapılan çalışmalarda konvansiyonel gemilerin enerji sarfiyatlarının azaltılması kapsamında gelecek yıllarda yürürlüğe girecek kurallar üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Konvansiyonel gemilerde enerji sarfiyatının azaltılabilmesi konusunda geleneksel metotların katkısı IMO beklentilerini karşılayabilecek yeterlilikte olmadığından, bu tip gemilerde gelecek yıllarda yüksek performans beklentisi doğacaktır. Bu beklentinin karşılanabilmesi için yeni tekne formları geliştirilmesi, tekne yakıt sarfiyatını düşürücü tasarımlar geliştirilmesi, yenilebilir enerji kaynaklarından faydalanabilen tasarımlar yapılması gibi araştırma konuları gerek Avrupa Birliği gerekse yerel kaynaklar tarafından fonlanmaktadır. Bu bağlamda, yeni açılacak bir Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Mühendisliği – Yüksek Performanslı Deniz Platformları Doktora Programı’nda enerji verimliliği odaklı yüksek performans konusunda çalışma yapılması gereği kaçınılmaz olmaktadır.

Gelecekte küresel gemi inşa sanayii ile ilgili projeksiyona bakıldığında, belirli alanlarda dikey uzmanlaşmayan, yeni teknolojiler üretemeyen ve yeni teknolojileri tasarımlarına uygulayamayan ülkelerin konvansiyonel gemiler üreterek Güney Kore, Japonya ve Çin ile rekabet etmelerinin mümkün olmadığı görülmektedir. Bu bağlamda ülkemiz gemi inşa sanayinin lojistik, nispeten ucuz iş gücü, kalite ve lokasyon avantajı kullanılarak özellikle yat, askeri platformlar, ve yeni teknolojiler barındıran –enerji verimliliği üst düzeyde olacak tasarıma sahip- özel gemi tiplerinde uzmanlaşarak küresel rekabet içinde var olması ve sürdürülebilir bir yapıya ulaşması sektör için tek çıkış yoludur.

Teknoloji üretimi ile rekabetçi olma yolunda devlet politikası önemli rol oynamaktadır. Günümüzde Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı şemsiyesi altında Savunma Sanayi Müsteşarlığı, kendi öz kaynakları ve AB Çerçeve Programları doğrultusunda TÜBİTAK ve KOSGEB gemi inşa sektörüne ar-ge finansman destekleri sağlamaktadır. Desteğin kapsamına göre değişmekle beraber teknoloji kazanımı/transferi, ürün geliştirme/iyileştirme, süreç iyileştirme odaklı projeler hibe ve krediler ile desteklenmektedir. Bu projelerde çalışacak yüksek öğrenim görmüş mühendislere ihtiyaç bulunmaktadır.

Sektörün yakın gelecekteki projeksiyonu doğrultusunda lisans eğitim seviyesi müfredatının gereken teknolojiyi üretecek bireyleri sektöre sağlamada  yetersiz kalacağı ve özellikle sektörün beklentilerini karşılayabilecek nitelikte yetişmiş çok sayıda mühendise ihtiyaç duyulacağı gerçeğinden yola çıkılarak Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Mühendisliği – Yüksek Performanslı Deniz Platformları Doktora Programı’nı tamamlayan öğrencilerin:

• Bir problemin kaynağını tespit edebilmek, tasarım doğrulamak, alternatif tasarımları karşılaştırmak, bir ürünü veya süreci geliştirmek/iyileştirmek gibi maksatlar doğrultusunda bir deney/ölçüm sistemini tasarlayabilme, ölçüm yapabilme ve ölçüm sonuçlarını yorumlayabilme yeteneğine sahip,
• Yapısal ve akışkanlar dinamiği disiplinlerinden en az birinde direk hesap yöntemlerini konsept tasarım, prototip tasarımı ve üretim odaklı tasarım evrelerinin tamamında etkin bir şekilde kullanabilme,
• Konvansiyonel olmayan tasarım isteklerini gerçekleştirebilmek için araştıran, metodoloji geliştirebilen, incelenecek parametreleri tespit edebilip, ileri mühendislik metotları ile hesaplama ve deneysel çalışma vasıtası ile tasarım geliştirebilen,
• Sektörün beklentilerini sağlayacak  donanıma sahip,
• Yeniliklere çabuk adapte olabilecek şekilde altyapıya sahip mühendisler olarak sektöre kazandırılması gerekmektedir.

Diğer yandan, açılacak her yüksek lisans ve doktora programı gelişen ve gelecekte daha da büyümesi planlanan Üniversitemizin ihtiyaç duyacağı akademisyenlerin yetiştirilmesine katkıda bulunacaktır. Bu aynı zamanda her yüksek öğretim kurumunun görevlerinden biridir.

Bu kapsamda ve önceliklere uygun olarak önerilen program aşağıdaki bilim dallarından konular içermektedir:

Temel bilimler: Hesaplamalı fizik, uygulamalı matematik.

İktisadi ve idari bilimler: Finans, mühendislik yönetimi.

Mühendislik: Gemi inşaatı, gemi makineleri, gemi ve deniz teknolojisi mühendisliği, gemi hidrodinamiği, hesaplamalı akışkanlar dinamiği, gemi mukavemeti, malzeme.

Doktora programında, Yüksek Performanslı Deniz Platformlarının hidromekanik, aeromekanik, yapısal analiz, yeni malzemelerin mekaniği, yeni üretim metotları gibi alanlarda gerektirdiği en ileri araştırma-geliştirme faaliyetlerinin, yine tercihen üniversite-sanayi işbirliği içinde yapılması sağlanmaktadır.

Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği – Yüksek Performanslı Deniz Platformlar Yüksek Lisans ve Doktora programlarına ilgili temel bilim ve mühendislik alanlarından öğrenci alınmaktadır. Bu alanlardan başlıcaları aşağıda sıralanmıştır:

Bilgisayar Mühendisliği, Fizik, Fizik Mühendisliği

Matematik, İstatistik, Matematik Mühendisliği

Endüstri Mühendisliği, Makine Mühendisliği, Uçak Mühendisliği, Malzeme Mühendisliği
Gemi İnşaatı ve Gemi Makinelerı Mühendisliği, Gemi ve Deniz Teknolojisi Mühendisliği

Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği, Deniz Ulaştırma ve İşletme Mühendisliği
Deniz Teknolojisi Mühendisliği, Mekatronik Mühendisliği

Deniz Harp Okulu İlgili bölümleri

Program Çıktıları

1. Temel bilimleri, matematik ve mühendislik bilimlerini üst düzeyde anlar ve uygular.
2. Alanında en son gelişmeler dâhil olmak üzere genişlemesine ve derinlemesine bilgi sahibidir.
3. Bir alanda en yeni bilgilere ulaşır ve bunları kavrayarak araştırma yapabilmek için gerekli yöntem ve becerilerde üst düzeyde yeterliğe sahiptir.
4. Bilime veya teknolojiye yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem veya teknolojik ürün/süreç geliştiren ya da bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulayan kapsamlı bir çalışma yapar.
5. Özgün bir araştırma sürecini bağımsız olarak algılar, tasarlar, uygulama ve sonuçlandırır; bu süreci yönetir.
6. Akademik çalışmalarının çıktılarını saygın akademik ortamlarda yayınlayarak bilim ve teknoloji literatürüne katkıda bulunur.
7. Bilimsel, teknolojik, sosyal ve kültürel gelişmeleri bilimsel tarafsızlık ve etik sorumluluk bilinciyle topluma aktarır.

8. Bilime veya teknolojiye yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem veya teknolojik ürün/süreç geliştiren ya da bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulayan kapsamlı bir çalışma yapar.
9. Uzmanlık alanındaki fikirlerin ve gelişmelerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapar.

Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar ve yeni bilgiler oluştururur.

Anabilim Dalı Başkanı: Dr. Ahmet Ziya SAYDAM